काठमाडौं।  के तपाईलाई थाहा छ संसारमा सबैभन्दा बढी सुन कहाँबाट निकालिन्छ ?

हरेक वर्ष विभिन्न देशमा सुनको उत्खनन हुने गर्छ तर सबैभन्दा बढी सुन निकाल्नेमा चीन सबैभन्दा अगाडि छ। तर, खानीको कुरा गर्ने हो भने अमेरिकाको नेभाडा सुन खान शीर्ष स्थानमा रहेको छ। यो खानी सुन उत्पादनमा विश्वकै विशेष मानिन्छ।

नेभाडा सुन खानीबाट हरेक वर्ष लाखौं किलो सुन निकालिन्छ। नेभाडा राज्यको तथ्यांक अनुसार सन् २०२१ मा यहाँ ४५,०२,३६५ ट्रोय औंस सुन भेटिएको थियो, जुन करिब १ लाख ३१ हजार किलोग्राम हो। सन् २०२० मा पनि करिब सोही मात्रामा सुन निकालिएको थियो।

यो संख्या अमेरिकामा उत्पादन हुने कुल सुनको ७४ प्रतिशत हो। यसबाहेक २०२१ मा नेभाडाबाट ६२, १८, ४१५ ट्रोय औंस चाँदी पनि निकालिएको थियो, जसले यसलाई अमेरिकामा खनिज उत्पादनको प्रमुख केन्द्र बनाएको छ।

नेभाडा सुनको लागि मात्र होइन, अन्य खनिजहरूको लागि पनि प्रसिद्ध छ। यहाँबाट तामा, डोलोमाइट, जिप्सम, रत्न, चुनढुङ्गा र लिथियमजस्ता खनिजहरूको पनि उत्खनन गरिन्छ।

यी खनिजहरू धेरै उद्योगहरूमा प्रयोग गरिन्छ। विशेष गरी ब्याट्री र इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूमा बढ्दो मागका कारण लिथियमको प्रयोग द्रुत रूपमा बढेको छ।

नेभाडाका खानीहरूले यस क्षेत्रको अर्थतन्त्रमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउँछन्। यी खानीहरू आफ्नो उन्नत प्रविधि र आधुनिक खानी प्रबिधिका कारण विश्वभर प्रसिद्ध रहेका छन्। साथै, खनिजहरूको उच्च गुणस्तरले यसलाई थप विशेष बनाएको छ।

नेभाडाको यो खनिज भण्डारले अमेरिका मात्र नभई सम्पूर्ण विश्वको खनिज आवश्यकताहरू पूरा गर्न मद्दत गर्दछ। नेभाडाका खानीहरूबाट उत्पादन हुने सुन र अन्य खनिजहरूले यस क्षेत्रलाई विश्वव्यापी खानी उद्योगहरूमा विशेष पहिचान दिन्छ। यस खानीको विशालता र उत्पादन क्षमताले यसलाई सुन संसारको राजा पनि भनिन्छ ।